အပိုင္း (၁) ၏အဆက္
အပိုင္း (၂) အတြက္ အမွာ
ဘာလီ ကၽြန္းမွာ ေနထုိင္စဥ္ အတြင္း ဘာလီကၽြန္းသူကၽြန္းသားေတြရဲ႕ လူေနမွူစံနစ္၊ ကိုးကြယ္ရာဘာသာ၊ ယုံၾကည္မွု႕၊ စာေပႏွင့္ အႏုသုခုမ၊ ဓေလ့ထုံးတမ္း အစဥ္ အလာေတြကို ေလ့လာမိတဲ့ အခါ အင္မတန္ထူးျခား တဲ့ အတြက္ မွတ္စုထုတ္ၿပီး တတ္ႏိုင္သေလာက္ေရးမယ္ ဆိုၿပီးႀကံစည္ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ေရးတဲ့ အခါမွာ လဲ အေၾကာင္းအရာလဲ စုံရမယ္၊ တတ္ႏိုင္သေလာက္လဲ ျပည့္စုံရမယ္ဆိုေပမယ့္ တကယ္တမ္း ေရးရရင္ ေသခ်ာ သုေတသနလုပ္ ေရးရမွာျဖစ္ၿပီး မႏုႆေဗဒ ဆိုင္ရာက်မ္းတစ္ေစာင္ လို အခ်က္အလက္ အေသးစိပ္ေတြနဲ႕ ပဲ ျပည့္ႏွက္ေနမွာျဖစ္ၿပီး အဲဒီအခ်က္ အလက္ေတြ စုေဆာင္းဖို႕ က ႏွစ္အေတာ္ၾကာ အခ်ိန္ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ သေဘာအရ အင္မတန္ရွုပ္ေထြးလွတဲ့ လက္ရွိအလုပ္ နဲ႕ မိသားစု အေရးကိစၥေတြ ထမ္းေဆာင္ေနရတဲ့ က်ေနာ့္လို ပုဂၢိဳလ္ မ်ိဳး မွာ အဲဒီလိုမ်ိဳး အားထုတ္ဖို႕ စြမ္းအား အင္မတန္နည္း လြန္းတာ လဲ ကိုယ့္ဖာသာ နားလည္ထားပါတယ္။ သို႕ပါေသာ္လည္း ေရးခ်င္တဲ့ စိတ္က အသာစီးရတဲ့ အတြက္ အနည္းဆုံးေတာ့ အားလုံးလဲၿခံဳမိေအာင္ မိတ္ဆက္ သေဘာမ်ိဳး အေၾကာင္းအရာ ေပါင္းစုံ ပါေအာင္ေရးမယ္ ဆိုၿပီး ေရးျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ စ ၿပီးေရးမိတဲ့ အခါက် မွ အင္မတန္ က်ယ္ျပန္႕ၿပီး အင္မတန္ရွုပ္ေထြး ၿပီးဆင္တူရိုးမွား ဓေလ့ထုံးစံေတြနဲ႕ မူကြဲ ေတြ က ကၽြန္းတစ္ကၽြန္းတည္းေပၚမွာ ျဖစ္ေပမယ့္ ေနရာေဒသ နဲ႕ မတူေသာလူတန္းစား မ်ား (Caste System) အေပၚမူတည္ ၿပီး ကြဲျပား ေနေသးတာ သိရျပန္ပါတယ္။
ဘာလီရိုးရာ ေနအိမ္ (Kuren)
ဘာလီက ရိုးရာအိမ္ေတြအေၾကာင္း ေျပာမယ္ဆိုရင္ ဗိသုကာ ရွု႕ေထာင့္ ကေနေလ့လာစရာ အနည္းဆုံး (အနည္းဆုံး) သုံးမ်ိဳး ရွိပါတယ္။ ပထမတစ္မ်ိဳးကေတာ့ ၿခံ သို႕မဟုတ္ အိမ္၀ိုင္းထဲမွာ အေဆာက္အအုံ ေလး လုံး နဲ႕ မိသားစု ဘုရားေက်ာင္းေဆာင္မ်ား ေနရာ မွ်သာျဖစ္ပါတယ္။ ဒုတိယတစ္မ်ိဳးက ေတာ့ အိမ္၀ိုင္းထဲ မွာ အိမ္တစ္လုံး တည္း ေဆာက္ထားတဲ့ အိမ္မ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တခါတရံ မီးဖိုေဆာင္ ကို သီးသန္႕ အိမ္ေဘး မွာ ေဆာက္ထားတတ္ပါေသးတယ္။ တတိယ တစ္မ်ိဳးကေတာ့ စုေပါင္းအိမ္ (Housing Complex) ျဖစ္ပါတယ္။ ညီအစ္ကို ေမာင္ႏွမ၊ ဦးေလးအေဒၚ စသည္ျဖင့္ မတူတဲ့ အိမ္ေထာင္စု ေတြ စုေပါင္း ေနထိုင္ရာ အိမ္တန္းရွည္ ႏွစ္ခု ဟာ ၿခံ သို႕ မဟုတ္ အိမ္၀ိုင္းရဲ႕ ဘယ္ႏွင့္ ညာ တစ္ဘက္တစ္ခ်က္ မွာ ေဆာက္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္မွ နံရံတစ္ခု ကာ ၿပီး ဂိတ္တံခါး (angkul-angkul) တစ္ခုနဲ႕ တံဆာဆင္ပါတယ္။
အေျခခံအားျဖင့္ အဆိုပါ အေဆာက္အအုံ မ်ားဟာ ေျမျပန္႕ လြင္ျပင္မ်ား မွာ အေဆာက္မ်ား ေပမယ့္ ေတာင္ေစာင္းေတြ၊ ဆင္ေျခေလွ်ာ ေတြမ်ားတဲ့ဘာလီကၽြန္း အလယ္ ပိုင္းမွာ ဆိုရင္ေတာ့ အနည္းငယ္ ကြဲ ျပားပါေသးတယ္။ ဘာလီကၽြန္း ကအိမ္အမ်ားစု ေျမစိုက္အိမ္ေတြ ျဖစ္ေနတဲ့ အေၾကာင္း ကေတာ့ တျခား အင္ဒိုနီးရွားမွာ ရွိတဲ့ ဘာတက္၊ ဒါယက္ခ္၊ ထရိုဂ်ာ၊ မကၠဆာ စတဲ့ ေျခတံရွည္ အိမ္ေဆာက္ေလ့ရွိတဲ့ လူမ်ိဳးစုေတြလို ေတာရိုင္းတိရိ စာၦန္ ေတြရဲ႕ ရန္ကေၾကာက္စရာ မလို၊ ကာကြယ္ဖို႕ မလိုတဲ့ အျပင္၊ ေခ်ာင္း ေျမာင္း ေတြကေန ေရလွ်ံၿပီး အိမ္ေတြထဲ ကိုေရ၀င္တာ မ်ိဳးေတြ မရွိလို႕ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္တန္းက်ေတာ့ ဘာလီ လူမ်ိဳးေတြရဲ႕ အိမ္ေတြဟာ ေတာရိုင္း တိရိစာၦန္ေတြနဲ႕ သဘာ၀ ရဲ႕ ေဘးအႏၱရာယ္ ကို ကာကြယ္ဖို႕ထက္ နာမည္ဆိုးနဲ႕ ေက်ာ္ၾကားတဲ့ ဆူလာ၀စီ (Sulawasi)၊ မဒုရ (Maduras)၊ ကလီမင္တန္ (Kalimentan @ Indonesia Borneo) စတဲ့ ကၽြန္းသား ေတြရဲ႕ ေအာက္လမ္းေမွာ္ ပညာေတြနဲ႕ ျပဳစားျခင္းေတြကို ကာကြယ္ ဖို႕ တန္ျပန္အထက္လမ္း အစီအရင္ ေတြထည့္သြင္းေဆာက္လုပ္ေလ့ရွိပါတယ္။
ဘာလီ လူမ်ိဳးေတြရဲ႕ အိမ္တစ္အိမ္ ဟာ ဟိႏၵဴ နဲ႕ ဗုဒၶဘာသာ အယူအဆ အရ စၾကာ၀ဠာရဲ႕ အေျခခံ ဖြဲ႕စည္းမွု႕ ဓါတ္ႀကီးေလးပါး (ေရ၊ေျမ၊ေလ၊မီး) အျပင္ ေျမတည္ေနရာ၊ ဘုရားေက်ာင္း၊ သင္းခ်ိဳင္းေျမ၊ ေဆြမ်ိဳးအသိုင္းအ၀ိုင္း နဲ႕ လူမွု႕ အဖြဲ႕ အစည္း (Banjar)* စသည္တို႕ နဲ႕ အကြက္ညီယက္ေဖာက္ ဆက္ႏြယ္ေနေလ့ရွိပါတယ္။ အိမ္တစ္အိမ္ ရဲ႕ ဗိသုကာ အေဆက္အအုံ ဒီဇိုင္းလက္ရာ မ်ား ကို မခ်ဥ္းကပ္ မွီ အဆိုပါ ဓါတ္ သေဘာေတြ ဟာ ေဆာက္လုပ္မယ့္ အိမ္ရဲ႕ သေဘာသဘာ၀ သြင္ျပင္ လကၡဏာမ်ား ျဖစ္လာေစပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အိမ္ရဲ႕ အေနအထား နဲ႕ ဦးတည္ မ်က္ႏွာလွည့္ တဲ့ အရပ္ တို႕ ဟာ အလြန္အေရးပါ ပါတယ္။ အႏွစ္ခ်ဳပ္ အားျဖင့္ အခ်က္ ႏွစ္ ခ်က္ ကို အထူးအေလးေပး စဥ္းစား ပါတယ္။
၁။ ေလွဦးတိုက္၊ လွည္းဦးတိုက္ (tumbak runrung) ကို ေရွာင္ၿပီး ေဆာက္ေလ့ရွိပါတယ္။ လမ္း က အိမ္ကို လာဆုံေနတာ မ်ိဳး ဆိုရင္ လမ္းကို အိမ္က ပိတ္ေနသလို မ်ိဳး ျဖစ္ၿပီး မျမင္ရတဲ့ ပရေလာကသားေတြ အိမ္အတြင္းကို ၀င္ႏိုင္ လို႕ ခိုက္ တယ္လို႕ ယုံၾကည္ၾကပါတယ္။ အကယ္၍ မျဖစ္မေန ေဆာက္ရေတာ့မယ္ ဆိုရင္ ဘုရားေက်ာင္း ေဆာင္ ခပ္ေသးေသးတစ္ခု လမ္းဦးတိုက္ မွာ လမ္းကို မ်က္ႏွာမူၿပီး ေဆာက္လို္က္ပါတယ္။ ပန္း၊ အုန္းရြက္ စတာ တို႕ နဲ႕ ပူေဇာ္ေလ့ရွိၿပီး မျမင္အပ္တဲ့ နာမ္ေလာကသား ေတြ ကို တားဆီးပါတယ္။ လမ္းႏွစ္သြယ္ရဲ႕ ၾကားထိပ္တည့္တည္ ကြင္းျပင္ဘက္ ကို မ်က္ႏွာ မူေနရင္ေတာ့ ေနဆာလွုံ ေနတဲ့ပင့္ကူ (Celedu Nginyah) ဆိုၿပီး ေရွာင္ပါတယ္။ အကယ္၍ မျဖစ္မေန ေဆာက္ရမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ဘုရားေက်ာင္းေဆာင္ ကေလးကို ကြင္းျပင္ဘက္ မ်က္ႏွာမူၿပီး ေဆာက္ပါတယ္။ အိမ္သစ္ တစ္လုံး နဲ႕ မိသားစု အိမ္တစ္လုံးၾကား မွာ ေဆြမေတာ္ မ်ိဳးမစပ္ ေဆာက္ၿပီး ေန႕ေလ့ မရွိပါဘူး။ (Ngapit) လို႕ ေခၚၿပီး ေရွာင္ရပါတယ္။ လမ္းရဲ႕ ေဘးကြက္လပ္ ညာဘက္ေဘးမွာ နဲ႕ လမ္းရဲ႕ တျခားတစ္ဘက္မွာ ေဆြမ်ိဳးေတာ္ သူရွိရင္ လဲ ေရွာင္ရပါတယ္။ လမ္းကိုင္တယ္ (Negen Jalan) လို႕ ေခၚၿပီး မေဆာက္ၾကပါဘူး။
၂။ ရပ္ရြာ အေရးကိစၥေတြအတြက္ စည္းေ၀းတိုင္ပင္ရာ ခန္းမ (ဓမၼာရုံ လိုမ်ိဳး) ရဲ႕ ေျမာက္ဘက္နဲ႕ အေရွ႕ဘက္ တည့္တည့္ ေတြမွာလဲ ေဆာက္ေလ့မရွိပါဘူး။ အဓိက အေရးပါတဲ့ အခ်က္က ေတာင္ေတြဘက္ ကို ဦးတည္ တာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင္ ဘာလီကၽြန္းရဲ႕ ေတာင္ဘက္ နဲ႕ ေျမာက္ဘက္ မွာ ေနတဲ့ သူေတြဟာ ဦးတည္ရာ မတူ ပဲ (တနည္းအားျဖင့္) ဆန္႕ က်င္ဘက္ ေတြျဖစ္ေနတတ္ပါေသးတယ္။ ဘာလီကၽြန္း ေျမာက္ပိုင္းမွာေနတဲ့ သူေတြ အတြက္ ေျမာက္အရပ္ဟာ ေတာင္တန္း ေတြကိုညႊန္းဆိုတာ ျဖစ္ၿပီး၊ ေတာင္အရပ္ဟာ ပင္လယ္ကိုညႊန္းဆိုတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ေျမာက္ပိုင္းမွာ ေနတဲ့ သူေတြအတြက္ ေျမာက္အရပ္ဟာ (တကယ္ေတာ့) ေတာင္ အရပ္ျဖစ္ေနၿပီး၊ ေတာင္ အရပ္ဟာ (အမွန္တကယ္အားျဖင့္) ေျမာက္ အရပ္ျဖစ္ပါတယ္။ အသစ္ေဆာက္မယ့္ အိမ္ရဲ႕ မ်က္ႏွာမူ ရာအရပ္နဲ႕ ဆက္စပ္မွုူကေတာ့ ေတာင္တန္း ေတြတင္ မကပဲ ဘုရားေက်ာင္း၊ ျမစ္ဖ်ားပိုင္း၊ ျမစ္ကမ္းပါး၊ ပင္လယ္ ကမ္းေျခ၊ ေရကန္နေဘး ဒါ့အျပင္ အထြတ္အျမတ္ထား ရာ ေျမေနရာ စတာ ေတြကို ထည့္သြင္းတြက္ခ်က္ရပါေသးတယ္။
ဘာလီ အိမ္တစ္လုံး ၏ သြင္ျပင္လကၡဏာ
အစဥ္အလာအားျဖင့္ အိမ္တစ္လုံး ကို ၿခံ၀န္းခတ္ထားရပါတယ္။ အိမ္ၿခံ၀န္း ကို အုတ္စည္းရိုး သို႕မဟုတ္ ကြန္ကရိ၊ ေက်ာက္တုံး စသည္ျဖင့္ တို႕ နဲ႕ ခတ္တာ ကို ကာရန္ (Karang) လို႕ ေခၚၿပီး၊ ပုဏၰရိတ္၊ ဆူးၿခံဳ၊ ပန္းပင္ စတာေတြနဲ႕ သဘာ၀အတိုင္းကာရံတာ ကိုေတာ့ ပန္ရန္းကာ (Penyengkar) လို႕ ေခၚပါတယ္။ အိမ္တစ္အိမ္ အတြက္ ၿခံစည္းရိုး ဟာ ယၾတာ၊မာၾတာ စတဲ့ ဟိႏၵဴ အေတြးအေခၚမ်ား နဲ႕ ဆက္စပ္ေနေလ့ရွိၿပီး အလြန္ အေရးပါပါတယ္။ အိမ္တစ္အိမ္ ရဲ႕ အ၀င္၀ ဟာ ဂိတ္တံခါး (Angkul-angkul) ျဖစ္ၿပီး ရြာလမ္းမ ကိုတိုက္ရိုက္ ထြက္ေပါက္ ပဲျဖစ္ပါတယ္။ အေသးစိပ္ ေလ့လာသင့္တာ ကေတာ့ ဘာလီစုေပါင္းအိမ္ယာ (Balinese Compound House) ပဲျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ စုေပါင္းအိမ္ယာ ရဲ႕ ဖြဲ႕စည္းပုံနဲ႕ သြင္ျပင္လကၡဏာ ကလဲ လူတန္းစား (Caste System)အလိုက္ ပုဏၰား၊ အုပ္ခ်ဳပ္သူ၊ မူးမတ္စစ္သူႀကီး၊ ကုန္သည္၊ လယ္သမား တံငါ စသည္ အေပၚမူတည္ ၿပီးလဲ မ်ားစြာ ကြဲျပားျပန္ပါေသးတယ္။
အရိုးရွင္းဆုံး အိမ္တစ္ေဆာင္ အတြက္ ေအာက္ပါ အစိတ္ အပိုင္း မ်ား ပါ၀င္ပါတယ္။
၁။ အ၀င္၀ ဂိတ္တံခါး (Angkul-angkul)
၂။ မီးဖိုေဆာင္ (Pawon)
၃။ စပါးက်ီ၊ စတို (Jineng)
၄။ အိမ္ေထာင္ဦးစီး အိမ္ခန္း (Bale Dauh or Bale Loji) အေနာက္ ဖက္မွာ ေဆာက္ပါတယ္။
၅။ ဇရပ္ေဆာင္ (Bale Dangin) မိသားစု၀င္မ်ား ဘာသာေရးပြဲမ်ားက်င္းပရာ၊ ဆုေတာင္ပထၳနာျပဳရာ ေနရာ
၆။ အိမ္ေထာင္ ၏ အသက္အႀကီးဆုံး မိသားစု၀င္ အိမ္ခန္း (Gedong or Meten) ဒါမွမဟုတ္ အဖိုးတန္ပစၥည္း မ်ား သိမ္းတဲ့ေနရာ အျဖစ္သုံးပါတယ္။
၇။ မိသားစု ဘုရားေက်ာင္းေဆာင္ (Sanggah or Merajan) အနည္းဆုံး ဘုရားေက်ာင္းေဆာင္ေျခာက္ခု ရွိပါတယ္။
၈။ အိမ္ေရွ႕ ဘုရားေက်ာင္းေဆာင္ (Pengijeng karang) ၿခံအျပင္မွာ ေဆာက္ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
မိသားစုဘုရားေက်ာင္းေဆာင္ (Sanggah or Merajan) ဂါလူဂန္ပြဲေတာ္ေန႕ by AATO
ဇရပ္ေဆာင္ (Bale Dangin) by AATO
ဘာလီရိုးရာ အိမ္တစ္ေဆာင္ အေၾကာင္း ေျပာရင္ အနည္းဆုံး မိသားစု ဘုရားေက်ာင္း အေၾကာင္းထည့္ ေျပာရမွာပါ။ အိမ္ေထာင္စု တစ္ခုအတြက္ လြန္ေလၾကကုန္ေသာ မိဘဘိုးဘြား ေတြရဲ႕၀ိဥာဏ္ ေတြကလည္း ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ရာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္က အိမ္ေဆာက္ရာေျမေနရာရွိ ေျမေစာင့္ဘူမိနတ္ကို လည္း အေလးအနက္ထား ပသရပါတယ္။ သို႕ပါေသာ္လည္း ဟိႏၵဴ နတ္ဘုရား မ်ား ကိုပါအဓိကထား ကိုးကြားရာ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ အိမ္ေထာင္စု အသစ္ တစ္ခုဆိုရင္ အနည္းဆုံး ဘုရားေက်ာင္းေဆာင္ ေျခာက္ခု ရွိရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေနလာတဲ့ မိသားစုႀကီး ဆိုလွ်င္ေတာ့ ဘုရားေက်ာင္းေဆာင္ ဧရိယာ (Sanggah or Merajan) အတြင္းမ်ား ဘုရားေက်ာင္းေဆာင္ေတြ အမ်ားႀကီး ေတြ႕ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဆိုပါ မိသားစု ဘုရားေက်ာင္းေဆာင္ မ်ားဟာလဲ မတူညီတဲ့ လူတန္းစား အလိုက္ကြဲျပားဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ သိုပါေသာ္လည္း ဒန္ပါဆာ (Denparsa) လို လူဦးေရထူထပ္ၿပီး အိမ္ေျခသိပ္သည္း တဲ့ ဘာလီကၽြန္းရဲ႕ ၿမိဳ႕ေတာ္မွာ ေတာ့ အိမ္ေတြမွာ ဘုရားေက်ာင္းေဆာင္ ႏွစ္ခုသာ ထည့္သြင္းေဆာက္လုပ္ႏိုင္ၾကပါတယ္။ ၿခံအျပည့္ အေဆာက္ အအုံေဆာက္လိုက္ရတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳးဆိုလွ်င္ ဘုရားေက်ာင္းေဆာင္ ကို အေပၚထပ္မွာသာ ေဆာက္လုပ္ရတာျဖစ္ပါတယ္။ အထက္ပါဘုရားေက်ာင္းေဆာင္ ႏွစ္ခုကို ေတာ့ ပထမသန နဲ႕ တုဂု (Padmasana and Tugu) လို႕ ေခၚပါတယ္။
၀န္ခံခ်က္။ ။ ဘာလီရိုးရာ အိမ္အေၾကာင္း ကိုေရးရာ မွာ ေဆာက္လုပ္ပုံ (ဗိသုကာနည္းပညာဆိုင္ရာမ်ား)၊ အသုံးျပဳသည့္ ကိရိယာမ်ား၊ ပႏၷက္တင္ အခန္းအနား၊ ထုတ္၊ေယာက္၊ ဒိုင္း၊ ျမား၊ ေခါင္၊ အမိုး၊ ဦးစြန္း၊ တံစက္ၿမိတ္၊ ေဆာက္လုပ္စဥ္မွာ ရြတ္ဖတ္သရစၹ်ယ္ရသည့္ ဂါထာ၊ မႏၱန္၊ စသည္ စသည္တို႕ ကို အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳး ေၾကာင့္ မပါ၀င္ႏိုင္ပါ။ လိုအပ္၍ အေသးစိပ္ သိလိုပါက ဆက္သြယ္ႏိုင္ပါသည္။
အပိုင္း (၃)* ဘာလီရိုးရာ ေက်းလက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႕လူမွု႕အဖြဲ႕ အစည္း (Banjar) အေၾကာင္း ဆက္ရန္
Ref:
- Balinese House by I Made Terima 2002
Original Bibliography
- ကိုယ္တိုင္ ေမးျမန္းသုေတသန ျပဳျခင္း မွတ္စု
အပိုင္း (၂) အတြက္ အမွာ
ဘာလီ ကၽြန္းမွာ ေနထုိင္စဥ္ အတြင္း ဘာလီကၽြန္းသူကၽြန္းသားေတြရဲ႕ လူေနမွူစံနစ္၊ ကိုးကြယ္ရာဘာသာ၊ ယုံၾကည္မွု႕၊ စာေပႏွင့္ အႏုသုခုမ၊ ဓေလ့ထုံးတမ္း အစဥ္ အလာေတြကို ေလ့လာမိတဲ့ အခါ အင္မတန္ထူးျခား တဲ့ အတြက္ မွတ္စုထုတ္ၿပီး တတ္ႏိုင္သေလာက္ေရးမယ္ ဆိုၿပီးႀကံစည္ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ေရးတဲ့ အခါမွာ လဲ အေၾကာင္းအရာလဲ စုံရမယ္၊ တတ္ႏိုင္သေလာက္လဲ ျပည့္စုံရမယ္ဆိုေပမယ့္ တကယ္တမ္း ေရးရရင္ ေသခ်ာ သုေတသနလုပ္ ေရးရမွာျဖစ္ၿပီး မႏုႆေဗဒ ဆိုင္ရာက်မ္းတစ္ေစာင္ လို အခ်က္အလက္ အေသးစိပ္ေတြနဲ႕ ပဲ ျပည့္ႏွက္ေနမွာျဖစ္ၿပီး အဲဒီအခ်က္ အလက္ေတြ စုေဆာင္းဖို႕ က ႏွစ္အေတာ္ၾကာ အခ်ိန္ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ သေဘာအရ အင္မတန္ရွုပ္ေထြးလွတဲ့ လက္ရွိအလုပ္ နဲ႕ မိသားစု အေရးကိစၥေတြ ထမ္းေဆာင္ေနရတဲ့ က်ေနာ့္လို ပုဂၢိဳလ္ မ်ိဳး မွာ အဲဒီလိုမ်ိဳး အားထုတ္ဖို႕ စြမ္းအား အင္မတန္နည္း လြန္းတာ လဲ ကိုယ့္ဖာသာ နားလည္ထားပါတယ္။ သို႕ပါေသာ္လည္း ေရးခ်င္တဲ့ စိတ္က အသာစီးရတဲ့ အတြက္ အနည္းဆုံးေတာ့ အားလုံးလဲၿခံဳမိေအာင္ မိတ္ဆက္ သေဘာမ်ိဳး အေၾကာင္းအရာ ေပါင္းစုံ ပါေအာင္ေရးမယ္ ဆိုၿပီး ေရးျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ စ ၿပီးေရးမိတဲ့ အခါက် မွ အင္မတန္ က်ယ္ျပန္႕ၿပီး အင္မတန္ရွုပ္ေထြး ၿပီးဆင္တူရိုးမွား ဓေလ့ထုံးစံေတြနဲ႕ မူကြဲ ေတြ က ကၽြန္းတစ္ကၽြန္းတည္းေပၚမွာ ျဖစ္ေပမယ့္ ေနရာေဒသ နဲ႕ မတူေသာလူတန္းစား မ်ား (Caste System) အေပၚမူတည္ ၿပီး ကြဲျပား ေနေသးတာ သိရျပန္ပါတယ္။
ဘာလီရိုးရာ ေနအိမ္ (Kuren)
ဘာလီက ရိုးရာအိမ္ေတြအေၾကာင္း ေျပာမယ္ဆိုရင္ ဗိသုကာ ရွု႕ေထာင့္ ကေနေလ့လာစရာ အနည္းဆုံး (အနည္းဆုံး) သုံးမ်ိဳး ရွိပါတယ္။ ပထမတစ္မ်ိဳးကေတာ့ ၿခံ သို႕မဟုတ္ အိမ္၀ိုင္းထဲမွာ အေဆာက္အအုံ ေလး လုံး နဲ႕ မိသားစု ဘုရားေက်ာင္းေဆာင္မ်ား ေနရာ မွ်သာျဖစ္ပါတယ္။ ဒုတိယတစ္မ်ိဳးက ေတာ့ အိမ္၀ိုင္းထဲ မွာ အိမ္တစ္လုံး တည္း ေဆာက္ထားတဲ့ အိမ္မ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တခါတရံ မီးဖိုေဆာင္ ကို သီးသန္႕ အိမ္ေဘး မွာ ေဆာက္ထားတတ္ပါေသးတယ္။ တတိယ တစ္မ်ိဳးကေတာ့ စုေပါင္းအိမ္ (Housing Complex) ျဖစ္ပါတယ္။ ညီအစ္ကို ေမာင္ႏွမ၊ ဦးေလးအေဒၚ စသည္ျဖင့္ မတူတဲ့ အိမ္ေထာင္စု ေတြ စုေပါင္း ေနထိုင္ရာ အိမ္တန္းရွည္ ႏွစ္ခု ဟာ ၿခံ သို႕ မဟုတ္ အိမ္၀ိုင္းရဲ႕ ဘယ္ႏွင့္ ညာ တစ္ဘက္တစ္ခ်က္ မွာ ေဆာက္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္မွ နံရံတစ္ခု ကာ ၿပီး ဂိတ္တံခါး (angkul-angkul) တစ္ခုနဲ႕ တံဆာဆင္ပါတယ္။
အေျခခံအားျဖင့္ အဆိုပါ အေဆာက္အအုံ မ်ားဟာ ေျမျပန္႕ လြင္ျပင္မ်ား မွာ အေဆာက္မ်ား ေပမယ့္ ေတာင္ေစာင္းေတြ၊ ဆင္ေျခေလွ်ာ ေတြမ်ားတဲ့ဘာလီကၽြန္း အလယ္ ပိုင္းမွာ ဆိုရင္ေတာ့ အနည္းငယ္ ကြဲ ျပားပါေသးတယ္။ ဘာလီကၽြန္း ကအိမ္အမ်ားစု ေျမစိုက္အိမ္ေတြ ျဖစ္ေနတဲ့ အေၾကာင္း ကေတာ့ တျခား အင္ဒိုနီးရွားမွာ ရွိတဲ့ ဘာတက္၊ ဒါယက္ခ္၊ ထရိုဂ်ာ၊ မကၠဆာ စတဲ့ ေျခတံရွည္ အိမ္ေဆာက္ေလ့ရွိတဲ့ လူမ်ိဳးစုေတြလို ေတာရိုင္းတိရိ စာၦန္ ေတြရဲ႕ ရန္ကေၾကာက္စရာ မလို၊ ကာကြယ္ဖို႕ မလိုတဲ့ အျပင္၊ ေခ်ာင္း ေျမာင္း ေတြကေန ေရလွ်ံၿပီး အိမ္ေတြထဲ ကိုေရ၀င္တာ မ်ိဳးေတြ မရွိလို႕ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္တန္းက်ေတာ့ ဘာလီ လူမ်ိဳးေတြရဲ႕ အိမ္ေတြဟာ ေတာရိုင္း တိရိစာၦန္ေတြနဲ႕ သဘာ၀ ရဲ႕ ေဘးအႏၱရာယ္ ကို ကာကြယ္ဖို႕ထက္ နာမည္ဆိုးနဲ႕ ေက်ာ္ၾကားတဲ့ ဆူလာ၀စီ (Sulawasi)၊ မဒုရ (Maduras)၊ ကလီမင္တန္ (Kalimentan @ Indonesia Borneo) စတဲ့ ကၽြန္းသား ေတြရဲ႕ ေအာက္လမ္းေမွာ္ ပညာေတြနဲ႕ ျပဳစားျခင္းေတြကို ကာကြယ္ ဖို႕ တန္ျပန္အထက္လမ္း အစီအရင္ ေတြထည့္သြင္းေဆာက္လုပ္ေလ့ရွိပါတယ္။
ဘာလီ လူမ်ိဳးေတြရဲ႕ အိမ္တစ္အိမ္ ဟာ ဟိႏၵဴ နဲ႕ ဗုဒၶဘာသာ အယူအဆ အရ စၾကာ၀ဠာရဲ႕ အေျခခံ ဖြဲ႕စည္းမွု႕ ဓါတ္ႀကီးေလးပါး (ေရ၊ေျမ၊ေလ၊မီး) အျပင္ ေျမတည္ေနရာ၊ ဘုရားေက်ာင္း၊ သင္းခ်ိဳင္းေျမ၊ ေဆြမ်ိဳးအသိုင္းအ၀ိုင္း နဲ႕ လူမွု႕ အဖြဲ႕ အစည္း (Banjar)* စသည္တို႕ နဲ႕ အကြက္ညီယက္ေဖာက္ ဆက္ႏြယ္ေနေလ့ရွိပါတယ္။ အိမ္တစ္အိမ္ ရဲ႕ ဗိသုကာ အေဆက္အအုံ ဒီဇိုင္းလက္ရာ မ်ား ကို မခ်ဥ္းကပ္ မွီ အဆိုပါ ဓါတ္ သေဘာေတြ ဟာ ေဆာက္လုပ္မယ့္ အိမ္ရဲ႕ သေဘာသဘာ၀ သြင္ျပင္ လကၡဏာမ်ား ျဖစ္လာေစပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အိမ္ရဲ႕ အေနအထား နဲ႕ ဦးတည္ မ်က္ႏွာလွည့္ တဲ့ အရပ္ တို႕ ဟာ အလြန္အေရးပါ ပါတယ္။ အႏွစ္ခ်ဳပ္ အားျဖင့္ အခ်က္ ႏွစ္ ခ်က္ ကို အထူးအေလးေပး စဥ္းစား ပါတယ္။
၁။ ေလွဦးတိုက္၊ လွည္းဦးတိုက္ (tumbak runrung) ကို ေရွာင္ၿပီး ေဆာက္ေလ့ရွိပါတယ္။ လမ္း က အိမ္ကို လာဆုံေနတာ မ်ိဳး ဆိုရင္ လမ္းကို အိမ္က ပိတ္ေနသလို မ်ိဳး ျဖစ္ၿပီး မျမင္ရတဲ့ ပရေလာကသားေတြ အိမ္အတြင္းကို ၀င္ႏိုင္ လို႕ ခိုက္ တယ္လို႕ ယုံၾကည္ၾကပါတယ္။ အကယ္၍ မျဖစ္မေန ေဆာက္ရေတာ့မယ္ ဆိုရင္ ဘုရားေက်ာင္း ေဆာင္ ခပ္ေသးေသးတစ္ခု လမ္းဦးတိုက္ မွာ လမ္းကို မ်က္ႏွာမူၿပီး ေဆာက္လို္က္ပါတယ္။ ပန္း၊ အုန္းရြက္ စတာ တို႕ နဲ႕ ပူေဇာ္ေလ့ရွိၿပီး မျမင္အပ္တဲ့ နာမ္ေလာကသား ေတြ ကို တားဆီးပါတယ္။ လမ္းႏွစ္သြယ္ရဲ႕ ၾကားထိပ္တည့္တည္ ကြင္းျပင္ဘက္ ကို မ်က္ႏွာ မူေနရင္ေတာ့ ေနဆာလွုံ ေနတဲ့ပင့္ကူ (Celedu Nginyah) ဆိုၿပီး ေရွာင္ပါတယ္။ အကယ္၍ မျဖစ္မေန ေဆာက္ရမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ဘုရားေက်ာင္းေဆာင္ ကေလးကို ကြင္းျပင္ဘက္ မ်က္ႏွာမူၿပီး ေဆာက္ပါတယ္။ အိမ္သစ္ တစ္လုံး နဲ႕ မိသားစု အိမ္တစ္လုံးၾကား မွာ ေဆြမေတာ္ မ်ိဳးမစပ္ ေဆာက္ၿပီး ေန႕ေလ့ မရွိပါဘူး။ (Ngapit) လို႕ ေခၚၿပီး ေရွာင္ရပါတယ္။ လမ္းရဲ႕ ေဘးကြက္လပ္ ညာဘက္ေဘးမွာ နဲ႕ လမ္းရဲ႕ တျခားတစ္ဘက္မွာ ေဆြမ်ိဳးေတာ္ သူရွိရင္ လဲ ေရွာင္ရပါတယ္။ လမ္းကိုင္တယ္ (Negen Jalan) လို႕ ေခၚၿပီး မေဆာက္ၾကပါဘူး။
၂။ ရပ္ရြာ အေရးကိစၥေတြအတြက္ စည္းေ၀းတိုင္ပင္ရာ ခန္းမ (ဓမၼာရုံ လိုမ်ိဳး) ရဲ႕ ေျမာက္ဘက္နဲ႕ အေရွ႕ဘက္ တည့္တည့္ ေတြမွာလဲ ေဆာက္ေလ့မရွိပါဘူး။ အဓိက အေရးပါတဲ့ အခ်က္က ေတာင္ေတြဘက္ ကို ဦးတည္ တာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင္ ဘာလီကၽြန္းရဲ႕ ေတာင္ဘက္ နဲ႕ ေျမာက္ဘက္ မွာ ေနတဲ့ သူေတြဟာ ဦးတည္ရာ မတူ ပဲ (တနည္းအားျဖင့္) ဆန္႕ က်င္ဘက္ ေတြျဖစ္ေနတတ္ပါေသးတယ္။ ဘာလီကၽြန္း ေျမာက္ပိုင္းမွာေနတဲ့ သူေတြ အတြက္ ေျမာက္အရပ္ဟာ ေတာင္တန္း ေတြကိုညႊန္းဆိုတာ ျဖစ္ၿပီး၊ ေတာင္အရပ္ဟာ ပင္လယ္ကိုညႊန္းဆိုတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ေျမာက္ပိုင္းမွာ ေနတဲ့ သူေတြအတြက္ ေျမာက္အရပ္ဟာ (တကယ္ေတာ့) ေတာင္ အရပ္ျဖစ္ေနၿပီး၊ ေတာင္ အရပ္ဟာ (အမွန္တကယ္အားျဖင့္) ေျမာက္ အရပ္ျဖစ္ပါတယ္။ အသစ္ေဆာက္မယ့္ အိမ္ရဲ႕ မ်က္ႏွာမူ ရာအရပ္နဲ႕ ဆက္စပ္မွုူကေတာ့ ေတာင္တန္း ေတြတင္ မကပဲ ဘုရားေက်ာင္း၊ ျမစ္ဖ်ားပိုင္း၊ ျမစ္ကမ္းပါး၊ ပင္လယ္ ကမ္းေျခ၊ ေရကန္နေဘး ဒါ့အျပင္ အထြတ္အျမတ္ထား ရာ ေျမေနရာ စတာ ေတြကို ထည့္သြင္းတြက္ခ်က္ရပါေသးတယ္။
ဘာလီ အိမ္တစ္လုံး ၏ သြင္ျပင္လကၡဏာ
အစဥ္အလာအားျဖင့္ အိမ္တစ္လုံး ကို ၿခံ၀န္းခတ္ထားရပါတယ္။ အိမ္ၿခံ၀န္း ကို အုတ္စည္းရိုး သို႕မဟုတ္ ကြန္ကရိ၊ ေက်ာက္တုံး စသည္ျဖင့္ တို႕ နဲ႕ ခတ္တာ ကို ကာရန္ (Karang) လို႕ ေခၚၿပီး၊ ပုဏၰရိတ္၊ ဆူးၿခံဳ၊ ပန္းပင္ စတာေတြနဲ႕ သဘာ၀အတိုင္းကာရံတာ ကိုေတာ့ ပန္ရန္းကာ (Penyengkar) လို႕ ေခၚပါတယ္။ အိမ္တစ္အိမ္ အတြက္ ၿခံစည္းရိုး ဟာ ယၾတာ၊မာၾတာ စတဲ့ ဟိႏၵဴ အေတြးအေခၚမ်ား နဲ႕ ဆက္စပ္ေနေလ့ရွိၿပီး အလြန္ အေရးပါပါတယ္။ အိမ္တစ္အိမ္ ရဲ႕ အ၀င္၀ ဟာ ဂိတ္တံခါး (Angkul-angkul) ျဖစ္ၿပီး ရြာလမ္းမ ကိုတိုက္ရိုက္ ထြက္ေပါက္ ပဲျဖစ္ပါတယ္။ အေသးစိပ္ ေလ့လာသင့္တာ ကေတာ့ ဘာလီစုေပါင္းအိမ္ယာ (Balinese Compound House) ပဲျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ စုေပါင္းအိမ္ယာ ရဲ႕ ဖြဲ႕စည္းပုံနဲ႕ သြင္ျပင္လကၡဏာ ကလဲ လူတန္းစား (Caste System)အလိုက္ ပုဏၰား၊ အုပ္ခ်ဳပ္သူ၊ မူးမတ္စစ္သူႀကီး၊ ကုန္သည္၊ လယ္သမား တံငါ စသည္ အေပၚမူတည္ ၿပီးလဲ မ်ားစြာ ကြဲျပားျပန္ပါေသးတယ္။
အရိုးရွင္းဆုံး အိမ္တစ္ေဆာင္ အတြက္ ေအာက္ပါ အစိတ္ အပိုင္း မ်ား ပါ၀င္ပါတယ္။
၁။ အ၀င္၀ ဂိတ္တံခါး (Angkul-angkul)
၂။ မီးဖိုေဆာင္ (Pawon)
၃။ စပါးက်ီ၊ စတို (Jineng)
၄။ အိမ္ေထာင္ဦးစီး အိမ္ခန္း (Bale Dauh or Bale Loji) အေနာက္ ဖက္မွာ ေဆာက္ပါတယ္။
၅။ ဇရပ္ေဆာင္ (Bale Dangin) မိသားစု၀င္မ်ား ဘာသာေရးပြဲမ်ားက်င္းပရာ၊ ဆုေတာင္ပထၳနာျပဳရာ ေနရာ
၆။ အိမ္ေထာင္ ၏ အသက္အႀကီးဆုံး မိသားစု၀င္ အိမ္ခန္း (Gedong or Meten) ဒါမွမဟုတ္ အဖိုးတန္ပစၥည္း မ်ား သိမ္းတဲ့ေနရာ အျဖစ္သုံးပါတယ္။
၇။ မိသားစု ဘုရားေက်ာင္းေဆာင္ (Sanggah or Merajan) အနည္းဆုံး ဘုရားေက်ာင္းေဆာင္ေျခာက္ခု ရွိပါတယ္။
၈။ အိမ္ေရွ႕ ဘုရားေက်ာင္းေဆာင္ (Pengijeng karang) ၿခံအျပင္မွာ ေဆာက္ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
မိသားစုဘုရားေက်ာင္းေဆာင္ (Sanggah or Merajan) ဂါလူဂန္ပြဲေတာ္ေန႕ by AATO
ဇရပ္ေဆာင္ (Bale Dangin) by AATOဘာလီရိုးရာ အိမ္တစ္ေဆာင္ အေၾကာင္း ေျပာရင္ အနည္းဆုံး မိသားစု ဘုရားေက်ာင္း အေၾကာင္းထည့္ ေျပာရမွာပါ။ အိမ္ေထာင္စု တစ္ခုအတြက္ လြန္ေလၾကကုန္ေသာ မိဘဘိုးဘြား ေတြရဲ႕၀ိဥာဏ္ ေတြကလည္း ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ရာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္က အိမ္ေဆာက္ရာေျမေနရာရွိ ေျမေစာင့္ဘူမိနတ္ကို လည္း အေလးအနက္ထား ပသရပါတယ္။ သို႕ပါေသာ္လည္း ဟိႏၵဴ နတ္ဘုရား မ်ား ကိုပါအဓိကထား ကိုးကြားရာ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ အိမ္ေထာင္စု အသစ္ တစ္ခုဆိုရင္ အနည္းဆုံး ဘုရားေက်ာင္းေဆာင္ ေျခာက္ခု ရွိရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေနလာတဲ့ မိသားစုႀကီး ဆိုလွ်င္ေတာ့ ဘုရားေက်ာင္းေဆာင္ ဧရိယာ (Sanggah or Merajan) အတြင္းမ်ား ဘုရားေက်ာင္းေဆာင္ေတြ အမ်ားႀကီး ေတြ႕ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဆိုပါ မိသားစု ဘုရားေက်ာင္းေဆာင္ မ်ားဟာလဲ မတူညီတဲ့ လူတန္းစား အလိုက္ကြဲျပားဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ သိုပါေသာ္လည္း ဒန္ပါဆာ (Denparsa) လို လူဦးေရထူထပ္ၿပီး အိမ္ေျခသိပ္သည္း တဲ့ ဘာလီကၽြန္းရဲ႕ ၿမိဳ႕ေတာ္မွာ ေတာ့ အိမ္ေတြမွာ ဘုရားေက်ာင္းေဆာင္ ႏွစ္ခုသာ ထည့္သြင္းေဆာက္လုပ္ႏိုင္ၾကပါတယ္။ ၿခံအျပည့္ အေဆာက္ အအုံေဆာက္လိုက္ရတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳးဆိုလွ်င္ ဘုရားေက်ာင္းေဆာင္ ကို အေပၚထပ္မွာသာ ေဆာက္လုပ္ရတာျဖစ္ပါတယ္။ အထက္ပါဘုရားေက်ာင္းေဆာင္ ႏွစ္ခုကို ေတာ့ ပထမသန နဲ႕ တုဂု (Padmasana and Tugu) လို႕ ေခၚပါတယ္။
၀န္ခံခ်က္။ ။ ဘာလီရိုးရာ အိမ္အေၾကာင္း ကိုေရးရာ မွာ ေဆာက္လုပ္ပုံ (ဗိသုကာနည္းပညာဆိုင္ရာမ်ား)၊ အသုံးျပဳသည့္ ကိရိယာမ်ား၊ ပႏၷက္တင္ အခန္းအနား၊ ထုတ္၊ေယာက္၊ ဒိုင္း၊ ျမား၊ ေခါင္၊ အမိုး၊ ဦးစြန္း၊ တံစက္ၿမိတ္၊ ေဆာက္လုပ္စဥ္မွာ ရြတ္ဖတ္သရစၹ်ယ္ရသည့္ ဂါထာ၊ မႏၱန္၊ စသည္ စသည္တို႕ ကို အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳး ေၾကာင့္ မပါ၀င္ႏိုင္ပါ။ လိုအပ္၍ အေသးစိပ္ သိလိုပါက ဆက္သြယ္ႏိုင္ပါသည္။
အပိုင္း (၃)* ဘာလီရိုးရာ ေက်းလက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႕လူမွု႕အဖြဲ႕ အစည္း (Banjar) အေၾကာင္း ဆက္ရန္
Ref:
- Balinese House by I Made Terima 2002
Original Bibliography
- Ardana, I Gusti Gede : Pengertian Pura di Bali, Universitas Udayana, Denpasar 1979
- Bagus, I Gusti Ngurah : Sistem Pola Menetap Masyarakat Bali, Universitas Udayana, Denpasar Printed by Fakultas Sastra University of Udayana, no date
- I.H.D ( Institute Hindu Dharma ) : Kumpulan Hasil Penelitian Sejarah Pura, Diperbanyak untukkepentingan Intern Mahasiswa Institute Hindu Dharma, Denpasar, no date
- Swellengrebel : Patterns of Cosmic Order, dalam Bali Studies, Life, Thoughts, and Rituals,The Hague - Bandung, 1960
- Soebandi, I Ketut : Pura Kawitan/Padharman dan Penyungsungan Jagat, Indo Press, 1981
- ကိုယ္တိုင္ ေမးျမန္းသုေတသန ျပဳျခင္း မွတ္စု
ဒုတိယပိုင္း ေဖ်ာက္ထားမည္႕စာ
11 comments:
ဘာလီကို အလည္လာရင္ တိုးပက္ဂတ္စ္ေတြ ရွိသလားဟင္။ တခါမွ မသြားဘူးေတာ့ ဘယ္လိုလုပ္ရမလဲ မသိဘူးေလ။ သိရင္ ျပန္ေျဖေပးပါလား။ လာလည္ျခင္လို ့ပါေနာ္။
Thank you so much for sharing and looking forward to read the reply for Saw too!
ဘာလီအေၾကာင္း စိတ္၀င္စားစရာပဲေနာ္။ ဗဟုသုတေတြ အတြက္ ေက်းဇဴးတင္ပါတယ္..
လသာည
ကိုေအေအတီအို ေရ
ဘာလီနဲ႕ ပတ္သက္ တဲ႕ ရိုးရာေလး ေတြ အတြက္ ေက်းဇူးေနာ္
ရုိးရာ အစားအေသာက္ ခ်က္ပံုခ်က္နည္း နဲ႕ အစားအေသာက္ ပံုေလး ေတြ ကိုပါ တင္ဆက္ေပးပါအုန္း
ေက်းဇးူပါ
ေရႊစင္ဦး
ဒကာေတာ္ ကိုေအတီေရ "အိမ္ေထာင္စု အသစ္ တစ္ခုဆိုရင္ အနည္းဆုံး ဘုရားေက်ာင္းေဆာင္ ေျခာက္ခု ရွိရမွာ"ဆုိေတာ့ နည္းဘူးပဲလား။ ဗဟုသုတအတြက္ ေက်းဇူးေနာ္...အမုိးကလည္း တရုတ္ရုိးရာအမုိးေတြနဲ႔ ခပ္ဆင္ဆင္ပဲ သိလား။
တကယ္ ေစတနာ အျပည့္နဲ ့တိတိက်က် ေသေသခ်ာခ်ာ ရွင္းျပေပးထားတဲ့အတြက္ ဖတ္ရတာ ေတာ္ေတာ္ေလး ဗဟုသုတရခဲ့ပါတယ္...
ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ဗ်ာ...
ကိုယ္မသိတဲ့ အရပ္ေဒသက အေၾကာင္းအရာေလးေတြကို သိခြင့္ရတဲ့ အတြက္...
ဘာလီကၽြန္းက လွလဲလွ စိတ္ဝင္စားစရာ အခ်က္ေတြနဲ႔လည္း ျပည္႔ေနတယ္ေနာ္။
အိမ္ကေလးေတြက ခ်စ္ဖို႔ေတာင္ေကာင္းေနေသးတယ္။
သူတို႕ရဲ႕ ဓေလ႔ထံုးစံေလးေတြ အျမဲတမ္း ထိမ္းသိမ္းထားႏိုင္ရင္ေကာင္းမယ္ေနာ္
ဘာလီကၽြန္းကိုလာလည္ခ်င္တယ္။
အိမ္မႈကိစၥေတြနဲ႔ မအားလပ္တဲ့ၾကားက ဗဟုသုတေတြ မွ်ေ၀လို႔ ေက်းဇူး။ ဘာလီစုေပါင္းအိမ္ယာ တစ္လံုးက အိမ္ေထာင္တစ္စုလားပဲ။ ခ်စ္စရာေလးေတြေနာ္။
မေရးရင္လည္း မေရးဘူး ေရးမယ့္ေရးေတာ့ လည္း ျပည့္ျပည့္စံုစံုပဲ။ ဖတ္တဲ့လူေတာင္ မ်က္စိေညာင္းသြားတယ္ ေနာင္ဆို စာမ်ားမ်ား မေရးနဲ ့ သိလား ကိုရင္ေသာ့မက္။ ဟီး။
စိတ္၀င္စားဖို႕ ေကာင္းပါတယ္ ..
မိဘဘိုးဘြား ေတြရဲ႕၀ိဥာဏ္ ေတြကလည္း ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ရာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆိုလို႕
အဲ့ဒီ့ အိမ္ေတြကို သြားလည္းရမွာ
နဲနဲေတာ့ ေက်ာခ်မ္းတယ္ .. >>
ေနာက္အပိုင္းေတြ ေမွ်ာ္ေနပါတယ္ ..
ခင္မင္လွ်က္
ေဆာင္းႏွင္းရြက္
I am impressed with your article. Keep writing. visit and blog walking to
hot water spring ciparay tours
cheap bogor travel
nearest bogor tour from train station
Pramuka Island Tour, Thousand Island
Bakukang Cianten Bogor tour
sunset village on coconut island
Post a Comment